13 آبان در آئینه تاریخ معاصر ایران
به گزارش خبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس، همه روزها، روزهای خداست اما برخی روزها ویژه و سرنوشت‌ساز برای یک ملت و تمدن است.
ای بسا یک روز ارج و قرب به مراتب بیشتر از روزهای دیگر پیدا می‌کنند. تمام روزها برای افراد روز خدا هستند اما روزی که هر انسان فارغ از جنس و رنگ چشم به دنیا خاکستری باز می‌کند برای او ویژه است. یا روزی که فردی تصمیم سرنوشت‌سازی می‌گیرد روز ویژه برای اوست که زندگی او به قبل از بعد از آن روز تصمیم‌ساز تبدیل می‌شود. برای ملت ایران 13 آبان روز ویژه است. روزی که دانشجویانی از دیوار سفارت امریکا بالا می‌رفتند هرگز گمان نمی‌کردند روزی ویژه برای ایرانیان می‌آفرینند که پیش از سه دهه انگار دیروز بود که از سفارت بالا رفتند. اتفاقی که زنده می‌ماند. و هنوز از حنجرها بر‌می‌خیزد امریکا امریکا مرگ به نیرنگ تو. خون جوانان ما می‌چکند از چنگ تو. هنوز استکبار ستیزان ایران و جهان از این واقعه‌ای که قرار بود 3 تا 4 روزه باشد. 444 روز طول کشید چون دسته دسته مردم از تسخیر سفارت امریکا حمایت کردند. این واقعه آنقدر مهم شد که رهبرشان آنروز را انقلاب دوم بنامند.
13 آبان 1358:
ساختمان سفارت امریکا در تهران به تصرف دانشجویان مسلمان پیرو خط امام درآمد. به این مناسبت روز 13 آبان روز ملی مبارزه با استکبار شناخته شد.
در ابتدای انقلاب و زمان حکومت دولت موقت، در سرتاسر کشور، حرکت‌هایی می‌شد تا جو سیاسی جامعه را ملتهب و پیچیده کند. بعدها معلوم شد که مرکز تمامی این فتنه‌ها و جریانات ضدانقلابی، در سفارت آمریکا در تهران است؛ در حالیکه موضع منافقانه آمریکا نسبت به انقلاب اسلامی مانع از روشن شدن چهره واقعی آمریکا در میان مردم گردیده بود. به همین جهت، امام خمینی، بیانات قاطعی علیه ابرقدرت‌ها و بویژه آمریکا، ابراز فرمودند و خصوصا با ورود شاه به آمریکا فرمان مقابله را به تمامی دانش‌آموزان و دانشجویان و طلاب علوم دینی صادر نمودند. در چنین شرایطی با هدف وادار کردن آمریکا به استرداد شاه و اموال ملت ایران، دانشجویان تصمیم به اشغال سفارت آمریکا گرفتند. دانشجویان از دانشگاه‌های تهران، پلی‌تکنیک، صنعتی شریف، شهید بهشتی و ... گرد هم آمدند و طی یک راهپیمایی تا سفارت آمریکا، از دیوارهای سفارت بالا رفته و علیرغم مقاومت محافظین و آمریکایی‌ها، سفارت را به تصرف کامل درآوردند. در هنگام تسخیر سفارت، آمریکایی‌ها، به سرعت مشغول نابود کردن بسیاری از اسناد دخالت‌ها و تجاوزات و غارت‌های خود شدند ولی پس از تسخیر سفارت به سرعت از نابودی باقی‌مانده اسناد جلوگیری شد و بعدها اسنادی که از لانه جاسوسی آمریکا به دست آمده بود چاپ شده و در اختیار همگان قرار گرفت. به محض انتشار این خبر، مردم بسیاری با خشم و انزجار مقابل لانه جاسوسی تجمع کرده و از حرکت دانشجویان حمایت نمودند. امام خمینی نیز در پیامی این حرکت را انقلاب دوم و بزرگتر از انقلاب اول نامیدند . این حرکت دانشجویان معترض، خشم آمریکایی‌ها را برانگیخت و آنها که ناتوان از درک ملتی استقلال طلب و آزادیخواه بودند، دست به یکسری اقدامات بر ضد جمهوری اسلامی ایران زدند؛ از آن جمله، فشار آوردن به مجامع بین‌المللی مانند سازمان ملل، سازمان کنفرانس اسلامی، شورای امنیت و ...، ایجاد جو منفی تبلیغاتی علیه دانشجویان مسلمان و برخی اقدامات دیگر؛ اما پس از بی‌ثمر ماندن آنها، به اقدامات جدی‌تری روی آوردند؛ از جمله: قطع کامل روابط سیاسی در 20 مهر 1359، حمله نظامی به ایران و تجاوز به خاک کشورمان که به شکست مفتضحانه آنها در صحرای طبس انجامید و نیز محاصره اقتصادی و بلوکه کردن دارای‌ها و اموال ایران و ... که هیچ‌کدام تاکنون در عزم ملت ایران برای مقابله با ظلم و بی‌عدالتی جهانی و منشا اصلی آن در جهان یعنی استکبار جهانی و آمریکا خللی وارد نکرده است.
13 آبان 1357:
تعدادی از دانش‌آموزان و دانشجویان که در دانشگاه تهران تجمع کرده بودند توسط مأموران شاه به خاک و خون کشیده شدند. متعاقب این حادثه وزیر علوم استعفا داد و بازار تهران تعطیل شد.
در حالی که انقلاب اسلامی مردم ایران به رهبری امام خمینی(ره) به روزهای سرنوشت سازی نزدیک می‌شد همه اقشار مردم ایران از زن و مرد و پیر و جوان، سعی در ایفا کردن نقش تاریخی خود و عمل به تکلیف الهی داشتند. در این میان دانش‌آموزان و نوجوانان شور و حال دیگری داشتند.
صبح روز 13 آبان 1357، دانش‌آموزان در حالی که مدارس را تعطیل کرده بودند، به سمت دانشگاه تهران حرکت کردند تا صدای اعتراض خود را به گوش همگان برسانند.
این جوانان پر شور و خداجو، گروه گروه، داخل دانشگاه شدند و به همراه دانشجویان و گروه‌های دیگری از مردم در زمین چمن دانشگاه اجتماع کردند. ساعت 11 صبح، مأموران، ابتدا چند گلوله گاز اشک‌آور در میان این جمعیت خروشان پرتاب کردند؛ اما، اجتماع کنندگان در حالی که به سختی نفس می‌کشیدند، صدای خود را رساتر کرده و با فریاد الله‌اکبر، لرزه بر اندام مأموران مسلح شاه افکندند. در این هنگام تیراندازی آغاز شد و جوانان و نوجوانان بی‌گناه، یکی پس از دیگری، در خون خود غلتیدند. در این روز، 56 نفر شهید و صدها نفر مجروح شدند.
حضرت امام(ره) در پیامی به همین مناسبت فرمودند: «... عزیزان من صبور باشید، که پیروزی نهایی نزدیک است و خدا با صابران است ... ایران امروز جایگاه آزادگان است... من از این راه دور، چشم امید به شما دوخته‌ام ... صدای آزادی‌خواهی و استقلال‌طلبی شما را به گوش جهانیان می‌رسانم.»
به خاطر گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان دانش‌آموز، این روز در تاریخ انقلاب اسلامی به نام روز دانش‌آموز نام‌گذاری شده است.
13 آبان 1357:
پراودا ارگان حزب کمونیست شوروی رهبران مذهبی ایران را متهم کرد که برای رسیدن به هدفهای ویژه خود توده‌های مردم را به قیام و شورش وادار کرده‌اند به نوشته این روزنامه آیت‌الله خمینی در مبارزه جاری نمی‌تواند روی کوچکترین پشتیبانی شوروی حساب کند! به نظر کرملین بهترین اصلاحات، همان است که به دست شاهنشاه انجام شود!
13 آبان 1357:
آنتونی پارسونز سفیر انگلیس در دیدار با شاه : بحران فعلی ایران با وضع زمان حکومت مصدق در 1953 که ژنرالها به آسانی توانستند بر اوضاع مسلط شوند قابل مقایسه نیست چون در آن موقع مصدق حمایت روحانیت را از دست داده بود.
13 آبان 1356:
امام‌خمینی (ره ) در پاسخ پیام عرفات به مناسبت شهادت حاج سید مصطفی خمینی نوشتند: « این مصیبت‌ها در مقابل مصائبی که بر امت اسلام و مسلمین وارد شده و می‌شود ناچیز است».
13 آبان 1353:
مجله تایم در گزارشی از ایران نوشت : 40 درصد ثروت کشور متعلق به تنها 10 درصد جمعیت می‌باشد.
13 آبان 1350:
«دا‌گلاس» سفیر امریکا در تهران از پست خود استعفا داد.
13 آبان 1343:
امام‌خمینی (ره) شبانه در خانه مسکونی خود در قم دستگیر و پس از انتقال به تهران، به ترکیه تبعید شدند.
13 آبان 1342 :
در اصفهان، تبریز و تهران مجالس ختم سوگواری برای شهادت طیب حاج رضائی و اسماعیل رضائی برگزار شد.
13 آبان 1335 :
با یورش نظامیان انگلیس، فرانسه و اسرائیل به مصر، نخست‌وزیران و وزیران امور خارجه کشورهای عضو پیمان سنتو در تهران گرد هم آمدند.
13 آبان 1331 :
لایحه تعقیب قانونی احمد قوام ( قوام‌السلطنه) به خاطر حوادث 27 تا 30 تیر 1331 در مجلس شورای ملی تصویب شد.
13 آبان 1329 :
یک موافقتنامه تجاری و بازرگانی میان ایران و اتحاد جماهیر شوروی به امضا رسید.
13 آبان 1328 :
عبدالحسین هژیر نخست‌وزیر مستعفی، هدف گلوله‌های حسین امامی عضو جمعیت فدائیان اسلام قرار گرفت و مجروح شد. متعاقب این حادثه در تهران و حومه حکومت نظامی برقرار شد.
13 آبان 1325 :
آیت‌الله حاج سید ابوالحسن اصفهانی مرجع تقلید شیعیان در شهر کاظمین درگذشت.
13 آبان 1304 :
دولتهای انگلیس، شوروی، آلمان، ایتالیا، بلژیک، مصر و لهستان حکومت موقت رضاخان را به رسمیت شناختند.
13 آبان 1303 :
واحدهای ارتش ایران به فرمان رضاشاه برای سرکوب شیخ خزعل رهسپار خوزستان شدند.
13 آبان 1288 :
شهر اردبیل به تصرف شاهسون‌ها در آمد و غارت شد.
منبع: فارس نیوز
